Nowa Perspektywa Finansowa 2014-2020, w odniesieniu do projektów realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko i nie tylko, niesie za sobą zmiany w sposobie określania dochodu w projekcie, a co za tym idzie, w podejściu do luki finansowej.
Luki finansowa w poprzednie okresie programowania 2007-2013 była źródłem wielu problemów dla Wnioskodawców ale też i polem do nadużyć. Aktualne rozporządzenia unijne, regulujące funkcjonowanie funduszy, zakłada większy nacisk na podejście ryczałtowe do określania dochodu w projektach.
W latach 2014-2020 możliwe będzie wyliczenie poziomu dochodu projektu, czyli również i poziomu dofinansowania, za pomocą nowego mechanizmu, wykorzystującego zryczałtowane, procentowe stawki dochodów w zależności od branży. W określonych typach projektów z góry będziemy znali poziom ich dochodowości. W pewnym sensie jest to uproszczenie, natomiast bez wątpienia będzie to miało wpływ na atrakcyjność poziomu dofinansowania.
Stawiki dla poszczególnych sektorów zostały określone w Załączniku nr. V do Rozporządzenia 1303/2013. Na podstawie tego dokumentu, stawki wyglądają następująco:
- sektor drogowy – 30%
- sektor gospodarki wodnej – 25%
- sektor kolejowy – 20%
- sektor transportu miejskiego – 20%
- sektor odpadów stałych – 20%
Wskazane wartości należy rozumieć jako odwrotność wskaźnika luki finansowej. Przykładowo, projekty z sektora gospodarki wodnej ze stawką ryczałtową na poziomie 25%, charakteryzują się 75% luką w finansowaniu.
Dzięki zastosowaniu takiego rozwiązania, beneficjent zwolniony jest z analizy dochodowości danego projektu. Dodatkowo, przy zastosowaniu stawek ryczałtowych całość dochodów wygenerowanych przez operację, zarówno w trakcie realizacji jak i po jej ukończeniu, uznaje się za uwzględnione. Likwiduje to zatem konieczność pomniejszania poziomu dofinansowania o tzw. dochody incydentalne.
Komisja europejska deklaruje rozszerzenie katalogu sektorów objętych zryczałtowanymi, procentowymi stawkami dochodów. Planowane jest dodanie:
- technologii informacyjnych i komunikacyjnych,
- badań,
- rozwoju i innowacji
- oraz efektywności energetycznej.
Komisja nie określa tej listy jako ostatecznej. Bez wątpienia będzie ona rozszerzana, aby przyczynić się do uproszczenia metodologii obliczania luki w finansowaniu.
Oczywiście obok mechanizmu stawek ryczałtowych, dla pozostałych typów projektów będzie funkcjonował również system wyliczania luki w finansowaniu znany z lat 207-2013, oparty na analizie dochodowości pojedynczych projektów.